Việt Nam và Nhật Bản thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 21/09/1973. Trải qua 45 năm, Việt Nam và Nhật Bản đã trở thành đối tác ngày càng quan trọng của nhau trên nhiều lĩnh vực. Đặc biệt, từ khi hai nước nâng cấp quan hệ lên “Đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á” vào tháng 3/2014, quan hệ Việt Nam - Nhật Bản đã có bước phát triển mạnh mẽ, toàn diện và thực chất.
Về chính trị, quan hệ giữa hai nước đang ở giai đoạn tốt nhất trong lịch sử kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, có sự tin cậy cao. Lãnh đạo cấp cao hai nước duy trì thường xuyên các chuyến thăm và tiếp xúc tại các diễn đàn quốc tế và khu vực.
Trong lĩnh vực kinh tế, Nhật Bản tiếp tục là đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam và là nước G7 đầu tiên công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam vào tháng 10/2011. Đến nay, Nhật Bản đã trở thành nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ hai, đối tác thương mại lớn thứ tư và đối tác lớn thứ ba về du lịch của Việt Nam. Năm 2017, tổng kim ngạch thương mại giữa hai nước đạt hơn 33 tỷ USD. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Nhật Bản đạt gần 17 tỷ USD. Hiện Nhật Bản có trên 3.700 dự án đầu tư còn hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư đăng ký trên 50 tỷ USD, đứng thứ 2 trong tổng số 116 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam.
Thực hiện chính sách đối ngoại rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa các quan hệ quốc tế, Đồng Nai luôn xem trọng mối quan hệ hợp tác giữa các địa phương và doanh nghiệp Nhật Bản, coi đây là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu của tỉnh.
Trong thời gian qua, tỉnh Đồng Nai đã thiết lập quan hệ với 07 địa phương, đối tác Nhật Bản gồm: tỉnh Hyogo, Chính quyền tỉnh Ehime, Tập đoàn Sojitz, Tổng Công ty Toshiba, Ngân hàng The Bank of Tokyo, Cơ quan Hợp tác Quốc tế JICA và Cục Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Vùng Kan sai. Qua đó, góp phần quảng bá, giới thiệu tiềm năng, thế mạnh của tỉnh Đồng Nai với các đối tác Nhật Bản.
Trên lĩnh vực kinh tế, hiện Nhật Bản đã đầu tư trên 245 dự án với tổng vốn 4,3 tỷ USD, xếp thứ 3 trong các quốc gia, vùng lãnh thổ đầu tư vào Đồng Nai. Các doanh nghiệp Nhật Bản đã và đang hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả, có nhiều đóng góp vào sự phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Đặc biệt, từ năm 2013, tỉnh Đồng Nai đã thành lập Bàn Kansai là bộ phận một cửa chuyên tiếp nhận tư vấn và hỗ trợ các doanh nghiệp Nhật Bản. Bên cạnh đó, nhiều khu công nghiệp của Đồng Nai đang thu hút mạnh các nhà đầu tư công nghệ cao, công nghệ hỗ trợ của Nhật Bản. Hàng năm, Đồng Nai còn tổ chức Hội nghị đối thoại với các doanh nghiệp Nhật Bản đang hoạt động trên địa bàn tỉnh. Qua đó, kịp thời tháo gỡ khó khăn để các doanh nghiệp Nhật Bản đến làm ăn tại Đồng Nai hoạt động hiệu quả.
Nhờ quảng bá tốt chính sách thu hút đầu tư, ngày càng có nhiều doanh nghiệp Nhật Bản quan tâm tới môi trường kinh doanh tại Đồng Nai. Trong chuyến xúc tiến đầu tư tại Nhật Bản của tỉnh tổ chức tại 2 thành phố lớn của Nhật Bản là Tokyo và Osaka gần đây, đã có 70 doanh nghiệp quan tâm tìm hiểu về cơ hội đầu tư, trong đó có nhiều tập đoàn, công ty lớn.
Trên lĩnh vực đào tạo và cung cấp nguồn nhân lực, tỉnh Đồng Nai và Nhật Bản đã có nhiều hoạt động giao lưu, trao đổi, học tập lẫn nhau. Nhật Bản đã tạo điều kiện cho nhiều giảng viên của Trường cao đẳng nghề Đồng Nai, Trường cao đẳng công nghệ cao Đồng Nai, Trường đại học Lạc Hồng sang học tập nâng cao trình độ. Phía Nhật Bản cũng đã hỗ trợ Trường đại học Lạc Hồng thành lập Trung tâm tư liệu văn hóa Nhật Bản phục vụ công tác dạy tiếng Nhật, triển khai Ngày hội việc làm theo mô hình Nhật Bản. Bên cạnh đó, Nhật Bản đã cử các tình nguyện viên và chuyên gia sang làm việc tại Đồng Nai trong lĩnh vực y tế, giảng dạy tiếng Nhật.
Trên lĩnh vực môi trường và tiết kiệm năng lượng: tỉnh Đồng Nai đã phối hợp với METI -Kansai tổ chức buổi hội thảo về “Công nghệ xử lý chất thải và Giải pháp tiết kiệm năng lượng tại tỉnh Đồng Nai” nhằm kêu gọi khả năng hợp tác giữa các doanh nghiệp tỉnh Đồng Nai và các Công ty xử lý môi trường của Nhật Bản; cung cấp, trao đổi các thông tin cần thiết để METI - Kansai tư vấn, hỗ trợ tỉnh Đồng Nai xây dựng và triển khai “ Dự án thu gom, phân loại xử lý rác thải cộng đồng” tại địa phương được chọn thí điểm là thành phố Biên Hòa; tiếp nhận 02 Dự án do Cơ quan hợp tác quốc tế JICA tài trợ gồm: Dự án Hệ thống cấp nước Nhơn Trạch và Dự án Hệ thống hạ tầng thoát nước và xử lý nước thải tại thành phố Biên Hòa với công suất 30.000m3/ngày, tổng vốn đầu tư 8200 tỷ đồng, trong đó 7000 tỷ đồng là vốn ODA.
Trong thời gian tới, với sự nỗ lực, đồng lòng và chính sách đúng đắn của hai nước Việt Nam – Nhật Bản, chắc chắn sẽ tạo điều kiện thuận lợi, thúc đẩy mối quan hệ hợp tác giữa tỉnh Đồng Nai và các địa phương, doanh nghiệp Nhật Bản bước vào giai đoạn phát triển mới, đặc biệt là trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, giáo dục, y tế và công nghệ cao./.
Minh Đức -HTQT