Lời nói đầu

Với quyết tâm thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện giữa hai nước, đặc biệt là quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại, kể từ tháng 2/2017, Đại sứ quán Việt Nam tại Braxin sẽ biên soạn và gửi tới Trang Ngoại giao Kinh tế trực tuyến của Bộ Ngoại giao, các cơ quan liên quan và các doanh nghiệp Việt Nam Bản tin Kinh tế Braxin và khu vực.  Bản tin sẽ được biên soạn và gửi định kỳ 2 tuần/số.

Bản tin Kinh tế được soạn thảo trên cơ sở các thông tin đa dạng do báo chí, các trang mạng của các cơ quan, tổ chức kinh tế cấp Liên bang và các Bang của Braxin cung cấp. Các tin sẽ được chia theo ngành, lĩnh vực. Ngành, lĩnh vực sẽ có thể thay đổi trong từng bản tin, tuỳ thuộc vào những thông tin mà Đại sứ quán có được.

Đại sứ quán trân trọng đề nghị các cơ quan giúp chuyển tải các thông tin này tới doanh nghiệp, doanh nhân trong ngành, tại các tỉnh, thành phố trong nước. 

Đại sứ quán hy vọng các thông tin kinh tế sẽ phần nào đáp ứng được nhu cầu của các cơ quan, doanh nghiệp Việt Nam, khắc phục dần những khó khăn về thông tin do rào cản về ngôn ngữ mang lại.

Đại sứ quán  mong nhận được góp ý của các cơ quan, doanh nghiệp để từng bước hoàn thiện Bản tin này.

Xin trân trọng cảm ơn.

​ĐẠI SỨ QUÁN CHXHCN VIỆT NAM TẠI CHLB BRAXIN

Address: SHIS QI 9-Conj.10-casa1 Lago Sul- Brasilia/DF; 71625-100; Tel:  (5561) 3364 5876 Fax:(5561) 3364 5836 

Email:      embavina@yahoo.com

TIN KINH TẾ BRAXIN ​VÀ KHU VỰC

KINH TẾ VĨ MÔ:

-IMF giảm dự báo tăng trưởng GDP của Brasil năm 2017 từ 0,5  xuống còn 0,2% sau hai năm tăng trưởng âm liên tiếp, -3,8% trong 2015 và -3,5% trong 2016. Vào cuối năm 2016, Bộ kinh tế dự báo tăng trưởng GDP 2017 là 1,6%, nay dự  báo giảm còn 1% . Theo IFM, GDP của Brasil chỉ có thể tăng trưởng mạnh hơn vào 2018 ở mức 1,5%. Quá trình ra khỏi giảm phát của Brasil cũng sẽ kéo tăng trưởng của Mỹ La tinh xuống còn 1,2% trong 2017. Tại Diễn đàn Kinh tế thế giới, Bộ trưởng Kinh tế Brasil |Henrique Meirelles khẳng định kinh tế Brasil đang phục hội và hy vọng nhân dân Brasil sẽ cảm nhận được sự phục hồi này trong cả năm 2017. Ông cũng dự báo trong quí IV, GDP sẽ tăng trưởng ở mức 2% so với cùng kỳ 2016. 

-BT tài chính Henrique Meirelles  cho rằng Braxin sẽ ra khỏi giảm phát vào quí I/2017 và sẽ tăng trưởng dương trong những tháng còn lại của năm. Tăng trưởng cả năm sẽ đạt 2%. BT cho rằng cho rằng để thoát ra khỏi tình trạng tăng trưởng thấp, không cất cánh được, cần có những biện pháp về kinh tế vi mô, tạo môi trường cho kinh doanh, giảm quan liêu, tăng cạnh tranh; sẽ áp dụng một số biện pháp cải cách vi mô, trong đó có biện pháp giảm chi phí tín dụng.

Các nhà kinh tế của Ngân hàng TW dự báo tăng trưởng cả năm ở mức 1,8%. Một số ngành đã lấy được đà tăng trưởng như ngành ô tô, vận tải, sản xuất bao bì. Tháng 12/2016, công nghiệp tăng trưởng  so với tháng 11/2016, cả năm tăng 6,6% nhờ tăng trưởng của  ngành ô tô. Theo đánh giá của Kinh tế trưởng BNP Paribas khu vực MLT, niềm tin doanh nghiệp và người tiêu dùng được cải thiện. 

-Chủ tịch Quỹ bảo hiểm và hưu trí Brandesco Luiz Carlos dự báo GDP tăng trưởng 2,3% trong 2018 và cho rằng chính phủ cần cho đấu thầu nhanh các công trình xây dựng hạ tầng, góp phần giải quyết việc làm cho Thanh niên vì hiện nay, số lượng người thất nghiệp đã đạt kỷ lục cao nhất là 13 triệu người; nợ công đã có dầu hiệu giảm. Theo đánh giá của Luiz Carlos, tình hình hiện tại khá hơn nhiều so với thời điểm CP của TTh Temer nhậm chức.

TÀI CHÍNH-NGÂN HÀNG

- Ngân hàng TW quyết định hạ lãi suất ngân hàng do tỷ lệ lạm phát  giảm dưới mức dự kiến (6,3% thực tế, chỉ tiêu từ 4,5-6,5%). Kết quả này cho thấy chính sách tiền tệ đang phát huy tác dụng. Việc chuyển đổi quyền lực, thông qua kế hoạch điều chỉnh cơ cấu thuế dẫn tới hy vọng ổn định nợ công trong thời gian tới và cho phép kiềm chế lạm phát. Dự kiến 2017- 2018, lạm phát ở mức 4,5%, mức tối đa là 6% Đây được coi là thành tích ban đầu của Chính phủ Michel Temer. Tháng 12/2015, lạm phát ở mức 10,67% mức kỷ lục trong 1 thập kỷ. Đây là lần đầu tiên từ 2014, lạm phát được kiềm chế thành công, dưới mức dự báo. Vào giữa năm 2016, nhiều nhà kinh tế dự báo CP  không thể kiềm chế lạm phát.

- Tỷ lệ thất nghiệp, mất việc làm và thu nhập người lao động khiến giá cả tăng 6,5% trong 2016. Giá thực phẩm tăng do mất mùa, mưa lớn tại các bang vùng Đông bắc, thu nhập người lao động giảm. Theo đánh giá của nhà kinh tế học Daniel Silva thuộc tập đoàn Modal, xu hướng này có thể tiếp tục trong 2017.

NÔNG NGHIỆP-CHĂN NUÔI: 

-Trong vụ 2015- 2016, nông nghiệp mất mùa do khí hậu xấu tại nhiều vùng của Brasil khiến sản lượng sụt giảm  so với vụ trước, giá cả nông sản tăng: Dự báo vụ mùa 2016-2017, nếu thời tiết diễn biến bình thường, sản lượng các loại hạt sẽ tăng 14%, trong đó gạo tăng 10%, đỗ 24%, ngô 27% và đậu tương 9%.

-Công nghiệp sản xuất thức ăn gia súc tăng trưởng 6,3% trong 2016, dự báo tăng trưởng 2017 là 12% so với mức 1,39 triệu tấn bán được năm 2016. Hiện Brasil có 200 triệu bò, chỉ có 80 triệu được cung cấp thức ăn. Hy vọng vụ mùa năm nay sẽ tốt, giá thức ăn gia súc sẽ rẻ hơn.

-Cà phê-Bang Esprito Santo: Tổ chức các HTX Brasil (OCB) thuê nghiên cứu về việc nhập khẩu cà phê robusta từ VN và đi đến kết luận trong bất kỳ trường hợp nào, nhập khẩu cà phê từ VN sẽ đắt hơn giá cà phê tại Brasil khoảng 250 R/bao 60 kg (tương đương 80 USD). OCB đã liên hệ với một nhà xuât khẩu VN và đề nghị nhập một contenho 320 bao, sal khi tính toán các chi phím giá lên tới 525,59 R/bao bao với mức thuế ICMS là 9%, nếu mức thuế ICMS là 35% giá sẽ lên tới 725 R/bao trong khi ở London giá là 387,85 R.

Sau khi OCB công bố nghiên cứu, các doanh nghiệp cà phê tìm cách nhập không thuế ICMS thì sẽ được giá tốt hơn trong nước. Từ cuối năm ngoái, họ có nhu cầu nhập 200.000 bao một tháng trong khoảng tháng 1-5 năm nay, với lượng này sẽ được miễn phí nhập khẩu. Có thể nhập từ VN và Indonesia. Theo OCB, nhập khẩu cà phê không dễ vì còn phải chuyển tiền sang Việt Nam, cần 60 ngày để chuyển hàng sang và 10 ngày làm thủ tục hải quan. 

Bộ trưởng Blairo đã có các nghiên cứu cần thiết và hình như sẽ phải cho phép nhập cà phê theo yêu cầu của các doanh nghiệp. Nếu cho phép, dây là lần đầu tiên trong lịch sử và theo yêu cầu của các doanh nghiệp.  BT cho Reuters biết rằng nhập khẩu là điều cần làm, đây là vấn đề tế nhị. Brasil rất ít khi nhập cà phê do sự phản kháng mạnh mẽ của  người sản xuất cà phê tại bang Espirito Santo. 

Chính quyền bang Espirito Santo phản đối việc mở cửa cho cà phê robusta vì lo ngại sẽ ảnh hưởng tới người trồng cà phê vốn đã đang gặp nhiều khó khăn do hạn hạn lớn nhất từ thập niên 80 trở lại đây, ảnh hưởng tới năng suất cà phê .  Cà phê mang lại 35% thu nhập nông nghiệp của Bang và tạo 400.000 việc làm trực tiếp và gián tiếp. Sản lượng dự kiến 2017 của bang  là 5,3 triệu bao, thâp hơn nhiều so với 7,7 triệu bao năm 2015. Kéo theo luật lao động, thuế và môi trường, sản xuất tại Brasil đắt hơn ở các nước khác.

Trên toàn Brasil có 8,4 triệu người trồng cà phê, 196.000 cơ sở gia đình. 

-Đậu tương:  Sản lượng đậu tương 2017 toàn thế giới ước 338 triệu tấn, trong đó Nam Mỹ đạt 167 triệu, Brasil chiếm 62% tổng Nam Mỹ, dự kiến thu 120 tỷ R (khoảng 40 tỷ USD). Vụ mùa tại Paraguay dự kiến tốt, có thể đạt 4 tấn /ha. Năng suất trung bình tại Paraguay, Brasil, Argentina và Mỹ khoảng 3 tấn/ha.

Sản lượng của Mỹ 2016 là 118 triệu tấn, Brasil 104 triệu tấn, cao kỷ lục. Argentina giảm diện tích trồng 4,5%, thời tiết không thuận lợi. 

Tại Chicago, giá 10USD/bao (7,2kg) sẽ được duy trì. Argentina sẽ đạt 52 triệu tấn. Ngay cả khi mùa màng tại Argentina không tốt, sản lượng Nam Mỹ sẽ đạt 167 triệu tấn. 

Trong năm 2017,  nhìn chung khí hậu thuận lợi tại các vùng Mato Grosso, Parana, Bahia, Rio Grande do Sul của Brasil. Năng suất 3,2 tấn, giá trước đây 70-75 R/bao (60kg), giảm xuống còn 62-64 R/bao. Diện tích trồng đậu tương tại  Mato Grosso tăng từ 5,8 triệu ha(2008) lên  9,4 triệu há(2016). Tới năm 2025 dự kiến 14,8 triệu đạt héc ta. Do áp dụng tiến bộ khoa học, năng suất tăng từ 29 lên 54 bao/há.

CÔNG NGHIỆP 

-Công nghiệp gỗ Brasil đạt mức xuất khẩu kỷ lục trong 2016, một số loại gỗ như gỗ thông trong xây dựng dân dụng đạt 1,73 triệu  m3 và là mức kỷ lục.

- Theo công ty tư vấn BCG, chi phí cho  hoạt động công nghiệp tại Brasil thuộc loại cao nhất thế giới vào 2014. Chi phí giảm xuống mức tương tự giống như chi phí tại TQ và Mỹ trong 2016. So sánh với 36 thị trường khác, Brasil được 103 điểm, đứng thứ 18. Trong một nghiên cứu 25 nước năm 2014, Brasil được 123 điểm, và là nước đắt đỏ thứ tứ cùng với Bỉ và Italia. Tự động hoá là yếu tố quan trọng giúp nâng cao vị trí xếp hạng, giúp giảm chi phí và số nhân viên hợp đồng.

-Mức tiêu thụ điện giảm nhiều trong năm 2016 tại các lĩnh vực vật liệu xậy dựng (11), chế tạo ô tô ( 8%) , sản xuất (8%) ; chỉ tăng trong các ngành giấy và xelulo, hoá học, công nghiệp sản xuất sắt thép.

- Sản lượng giầy và điện gia dụng năm 2016 tiếp tục giảm, tuy mức giảm thấp hơn 2015. Sản lượng giầy sản xuất tại Brasil giảm 1,8% nhưng vẫn là  sản lượng cao nhất từ 2013. Ngành giầy này có dấu hiệu phục hồi trong 2016 và sẽ tiếp tục phục hồi chậm nhưng chắc chắn trong 2017. Giá cả bình quân giảm 2% trên cac mặt hang giầy.

Ngành điện tử giảm mạnh, sản xuất vô tuyến giảm 15,8% trong 2016, 36,65% năm 2015. TV đạt sản lượng 15 triệu sản phẩm. Các nhà sản xuất cho rằng cần xem xét lại chế độ thuế đối với hàng điện tử nhập khẩu. 

XUẤT NHẬP KHẨU- THƯƠNG MẠI

-Theo báo cáo của Hiệp hội ngoại thương Brasil, thặng dư thương mại năm 2016 của Brasil đạt mức kỷ lục là 47,7 tỷ USSD. Xuất khẩu 185,2 tỷ USSD, giảm so với tháng cùng kỳ 2015 là 191,1 tỷ. Nhập khẩu giảm 19,8% so với 2015, đạt 137,5 tỷ. Chỉ tính riêng tháng 12/2016, thặng dư thương mại đạt  4,4 tỷ USSD . Theo báo cáo của ngân hàng TW, trong 2017, hy vọng cán cân thương mại sẽ dương 46 tỷ USD. 

Theo dự báo của Hiệp hội, trong 2017, xuất khẩu của Brasil sẽ đạt mức 197,360 tỷ USD, tăng 7,2% so với 2016, nhập khẩu sẽ ở mức 145,713 tỷ USD, tăng 5,2% so với 2016 và thặng dư thương mại sẽ ở mức 51,647 tỷ và là mức kỷ lục, tăng so với 2016. 

Vị trí của Brasil trong xuất khẩu cũng giảm. Nếu trong năm 2013, Brasil đứng thứ 22 về xuất khẩu trên thế giới, năm 2015 đứng thứ 25, năm 2016 đứng thứ 26.

-Theo dự báo của Hiệp hội ngoại thương Brasil, giá trung bình một số mặt hàng sẽ tăng trong 2017: quặng thép tăng từ 34 USD lên 45 USD/tấn, dầu lửa từ 241 USD lên 300 USD/tấn, đậu hạt tăng từ 374 USD lên 380 USD/tấn, đường tăng từ 344 USD lên 380 USD/tấn, cà phê tăng từ 2.613 USD lên 2.800 USD/tấn.

-Brasil-TPP: Với việc Mỹ rút khỏi TPP, Brasil sẽ được hưởng lợi trong ngắn hạn trong xuất khẩu nông sản. Mỹ và Brasil cạnh tranh với nhau tại các thị trường thành viên TPP và tiêu thụ lượng lớn sản phẩm hạt như ngô, đậu tương và các loại thịt. Tại những nước này, nhu cầu thực phẩm và các sản phẩm khác đều đang tăng. Với bộ máy thương mại hiệu quả hơn Brasil, nếu thực hiện TPP và được hưởng thuế ưu đãi, chắc chắn nông sản của Mỹ xuất sang các nước thành viên TPP sẽ tăng, gây khó khăn cho Brasil. Mỹ và Brasil cùng cạnh tranh với nhau tại các thị trường  châu Âu và châu Á. Quan điểm đối đầu của Trump với các đối tác thương mại truyền thổng, kể cả châu Âu, sẽ tạo điều kiện để mở rộng thương mại của Brasil tại đây. Nếu Nafta bị xem xét lại, Canada và Mexico cũng sẽ tăng cường mua các ngô, đậu tương, các loại hạt và thịt của Brasil.  Khi chưa có TPP, Mỹ đa xuất khẩu nông sản trị giá 57 tỷ USD sang 11 nước thành viên khác của TPP. Với việc rút khỏi TPP, các nhà sản xuất nông sản Mỹ sẽ mật lợi thế cạnh tranh xuất khẩu nông sản. Đối với Brasil, đây là một lợi thế nếu Brasil rút khi nghiệm, mở rộng việc xem xét và ký các hiệp định thương mại mới. Nếu nhiều nước cũng áp dụng các biện pháp bảo hộ giống chính quyền Trump, thương mại thế giới sẽ gặp nhiều khó khăn trong thời gian tới.

- Các công ty nhập khẩu cá hồi vào thị trưởng Brasil  gặp khó khăn trong 2016 do chi phí tăng 16% so với trước, lãi giảm 20%. Lượng cá nhập giảm 13%. Giá cá hồi trên thị trường thế giới tăng, sản lượng của Chile giảm do tảo biển chứa độc tố. Chile bán 1/3 sản lượng cá hồi trên hế giới và là nhà cung cấp chính cho Brasin. Giá cá hồi trên thế giới tăng gấp đôi trong 2016 và sẽ tiếp tục đến tháng 6/2017, sau đó có thể giảm so mùa cá mới bắt đầu.

- Theo đánh giá của Liên đoàn công nghiệp Liên bang Brasil (CNI), xuất nhập khẩu giữa các nước trong khối Mercosul đạt 16,2% trong 2010, nay giảm xuống chỉ còn 13,7 % năm 2015 một mặt do GDP các nước giảm và  mặt khác, do sự bùng nổ của các hàng rào kỹ thuật nhập khẩu khiến các doanh nghiệp khó dự báo. CNI đã kiến nghị cụ thể hoá nội dung các hiệp định kinh tế và thương mại đang đàm phán trong khối.

Nhập khẩu Brasil trong khối là 12,6%, Argentina là 28%. Brasil xuất siêu sang Argentina 4,3 tỷ USD trong 2016, 80% là ô tô.

Về quan điểm không rõ ràng của các nước MLT đối với những động thái chống lại Mexico gần đây của TTh Mỹ , ông cho rằng các nước đang theo dõi sát sao tình hình. TTh cũng cho biết ông lạc quan về quan hệ với Mỹ vì đã được TTh Mỹ khẳng định sẵn sàng hợp tác với Argentina và coi Argentina là một đối tác quan trọng. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng nếu Trump áp dục chính sách bảo hộ sẽ gây ra nhiều vấn đề cho cả khu vực. Ông cũng ủng hộ một quá trình hội nhập sâu rộng hơn với thế giới.

-Brasil-Việt Nam-Cà phê Robusta: Ngày 15/2, Uỷ ban quản lý Phòng ngoại thương Brasil (Gemex) đã ra quyết định cho phép giảm thuế nhập khẩu cà phê Robusta từ 10% xuống 2% để nhập 1 triệu bao cà phê (60Kg/bao) hoặc 250.000 tấn/tháng trong 4 tháng từ tháng 2-5/2017; tăng thuế cà phê xanh từ 10% lên 35% đối với các lô hàng vượt hạn mức. 

Việc giảm thuế nhập khẩu cà phê Robusta được tiến hành theo đề nghị của Bộ Nông nghiệp Brasil do sản lượng cà phê tại 3 bang của Brasil giảm xuống chỉ còn mức 1,5-1,7 triệu bao và không đủ cho ngành công nghiệp chế biến cà phê trong nước. 

Brasil là nước chế biến cà phê hoà tan lớn nhất thế giới. Các doanh nghiệp chế biến cà phê hoà tan cho rằng nếu không đảm bảo sản lượng cà phê xuất khẩu cho các nước, thị trường xuất khẩu cà phê hoà tan của Brasil sẽ rơi vào tay các nước khác. 

Trong một diễn biến liên quan, ngày 20/2,  Bộ Nông nghiệp Brasil đã thông qua và cho đăng trên công báo Báo cáo phân tích các nguy cơ bệnh tật từ cà phê Việt Nam. 

Theo các nhà nghiên cứu, với việc công bố kết quả nghiên cứu này, các doanh nghiệp chế biến cà phê có thể nhập khẩu cà phê hạt của Việt Nam nếu  tuân thủ đúng các qui định hiện hành của Brasil. Tuy nhiên, những người trồng cà phê Brasil có thể sẽ dùng kênh pháp lý để đặt vấn đề về các bệnh khác trong cà phê Việt Nam và sẽ buộc Bộ Nông nghiệp và PTNT Việt Nam và các cơ quan kiểm dịch thực vật của CP Việt Nam đưa ra những câu trả lời chính thức.

THÔNG TIN HỘI CHỢ

Từ 30/3-9/4, cơ quan phát triển Terra Roxa và Hội nông thôn bang Parana tổ chức Hội chợ triển lãm nông sản và chăn nuôi, công nghiệp ExpoLondrina dưới chủ đề  Hàng nông sản, công nghệ và Những chân trời mới. Đây là một trong những hội chợ quan trọng nhất về hàng nông sản của Brasil. Dự kiến sẽ có 500.000 khách thăm từ trong và ngoài nước. Sẽ tổ chức các hội thảo về nông sản và chăn nuôi, máy móc nông nghiệp và nông cụ, sản xuất và buôn bán da, thực phẩm. Tổng giá trị hàng bán năm 2016 đạt trên 400 triệu R (130 triệu USSD). Parana là nơi sản xuất nhiều ngô, đậu, đậu tương, mỳ, đường. Có 225 HTX hoạt động trên 10 lĩnh vực: chăn nuôi, trồng trọt, tín dụng, tiêu dùng, xây dựng, giáo dục, hạ tầng, y tế, lao động, vận tải, du lịch và giải trí. Nông thông  chiếm 56% tổng thu nhập , giải quyết 1,6 triệu việc làm. Sản xuất nhiều thịt, gen gia súc.Là nơi sản xuất và xuất khẩu nhiều thịt gà nhất Brasil.

Tham khảo thêm trên trang Web tiếng Bồ và tiếng Anh, TBN https://goo.gl/4voTWQ; Giám đốc quan hệ quốc tê Luly Barbero +55 (43)99115-0128; 3378-2000, email: diretoria@srp.com.br hoặc Sr. Alexandre Farina, email info@terraroxa.org.br đt (43)3255-3131.